فضایی، حمل و نقل پیشرفته

دکتر منوچهر منطقی در در سومین جلسه رصد، پایش راهبردی سند جامع توسعه هوافضای کشور با ارائه گزارشی از وضع موجود کشور در حوزه فضایی افزود: مسیر توسعه فناوری فضایی ایران از سال ۸۵ با تدوین برنامه فضایی اول با تاکید بر قابلیت سازی و حضور در فضا آغاز شد.

وی زمان اجرای این برنامه را از ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴ دانست و ادامه داد: برنامه دوم فصایی از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۴ است که این برنامه بر نهادینه سازی قابلیت‌ها و ارائه خدمات پایه و عمومی متمرکز شده است.

منطقی برنامه ۱۰ ساله سوم فضایی را از سال ۱۴۰۵ تا ۱۴۱۴ ذکر کرد و یادآور شد: محوریت این برنامه خدمات فراگیر پایدار عمومی است.

وی به پروژه‌های اجرایی شده در این حوزه اشاره کرد و یادآور شد: ماهواره "سینا" اولین پروژه فضایی ایران بود که با همکاری مشترک روسیه اجرایی شد و بعد از آن ماهواره "مصباح" با کشور ایتالیا اجرایی شد.

رییس مرکز ملی فضایی ماموریت این ماهواره را مخابراتی عنوان کرد و ادامه داد: طراحی و پرتاب ماهواره "امید" از دیگر پروژه‌های اجرایی دراین زمینه بود که وزن آن ۲۵ کیلوگرم و در ارتفاع ۲۵۰ کیلومتری قرار گرفت.

منطقی، اولین ماهواره سنجشی کشور را با عنوان "رصد" یادکرد و ادامه داد: این ماهواره دارای قدرت تفکیک تصاویر ۱۵۰ متر است. ازاین ماهواره تصاویری ارسال شد. دومین ماهواره سنجشی "نوید" بوده است.

رییس مرکز ملی فضایی ایران با تاکید بر اینکه در اجرای این پروژه‌ها حدود ۲۰۰ فناوری مورد نیاز در این بخش فضایی توسعه داده شدند، افزود: در حوزه ماهواره برها نیز تلاش‌هایی صورت گرفت به گونه‌ای که ماهواره نوید با ماهواره بر سفیر ب-۱ پرتاب شد.

فناوری های توسعه یافته فضایی

وی اضافه کرد: طراحی، ساخت و پرتاب آزمایشی ماهواره بر سیمرغ با قابلیت پرتاب ماهواره با جرم حداکثر ۲۵۰ کیلوگرم در مدار دایروی به ارتفاع ۵۰۰ کیلومتر از دیگر دستاوردهای محققان در حوزه فضایی است.

منطقی طراحی و ساخت کاوشگرها، سامانه های تعیین موقعیت فضایی بومی، سامانه‌های تعیین موقعیت فضایی و پیشرانه را از دیگر فناوری‌های توسعه داده شده در کشور ذکر کرد.

زیرساخت‌های فضایی ایجاد شده

رییس مرکز ملی فضایی ایستگاه‌های تله متری و فرمان ماهواره، دریافت تصاویر از ماهواره و ایستگاه اندازه گیری موقعیت مداری ماهواره‌ها از زیر ساخت زمینی پشتیبانی را از موفقیت‌ها کشور در این بخش عنوان کرد و گفت: علاو بر آن ایستگاه متحرک را تست کردیم.

اجرای برنامه‌های اجرایی در بخش فضا

منطقی با بیان اینکه تاکنون ۲۲ پروژه مطالعاتی در زمینه کاربردهای فضایی با مشارکت مراکز علمی و تحقیقاتی کشور اجرایی شده است، خاطر نشان کرد: علاوه بر آن ۴۴۳ پایان نامه دانشجویی در مقاطع مختلف تحصیلی در زمینه کاربردهای فضایی اجرا شده است.

وی راه اندازی ۶ کمینه تخصصی در حوزه سنجش از راه دور و تعریف پروژه‌ مطالعاتی در زمینه کاربردهای فضایی با مشارکت دستگاه‌های اجرایی را از دیگر برنامه‌های اجرایی در این زمینه نام برد.

رتبه فناوری فضایی ایران در منطقه

منطقی به بیان وضعیت ایران در حوزه فناوری فضایی در منطقه پرداخت و افزود: به منظور درک بهتر از وضعیت ایران در میان کشورهای منطقه اقدام به ترازیابی در بخش‌های مختلف کردیم.

وی اضافه کرد: بر این اساس ایران در زمینه پرتاب و زیر ساخت‌ها رتبه دوم، در علوم اکتشافات رتبه دوم، در بخش سنجش از راه دور پنجم، در حوزه مخابرات رتبه هفتم، در بخش فناوری‌های ماهواره رتبه پنجم و در بخش ناوبری رتبه دوم در منطقه را از آن خود کرده است.

برنامه‌های آتی ایران در بخش فضایی

رییس مرکز ملی فضایی ایران با اشاره به برنامه‌های آتی در حوزه فضایی کفت: "میزان استطاعت مالی برای اجرای پروژه‌های فضایی" و "تحقق الزامات سند جامع توسعه" دو سناریو آینده در این بخش است.