نخستین آزمایشگاه فضایی کشور همزمان با چهلمین سالگرد انقلاب شکوهمند اسلامی
در این مراسم مسئولین آموزش و پرورش، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، پژوهشگاه هوافضا وزارت علوم، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، فرماندهی پایگاه بسیج منطقه شمیرانات، انجمن نجوم ایران، دفتر فضایی اسپاش، مرکز علوم و ستاره شناسی تهران، سازمان صداوسیما و تعدادی از موسسه های کیهان شناسی و نجوم حضور یافتند:
مراسم افتتاحیه راس ساعت 10 صبح سالن همایش ها طبقه دوم برگزار شد، ابتدای جلسه با اجرای زنده تلاوتی آیاتی سوره ضحی توسط یکی از دانشآموزان و اجرای سرود ملی کشور برگزار شد، سپس خیرمقدم به میهمانان و اساتید از سرکار خانم ماجدی مدیریت آموزش و پرورش منطقه 3 آغاز شد و بیان داشتند این آزمایشگاه با همت و حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و ستاد توسعه فناوریهای فضایی، حمل و نقل پیشرفته و با نظارت دانشکده هوافضای دانشگاه صنعتی خواجه نصیر در پژوهشسرای آموزش و پرورش طراحی و ساخته شد و ان شاء الله بتوانیم به کمک این آزمایشگاه دانشآموزان را در رسیدن به علایق و اهداف در اینده پیش روی صنعت هوافضا یاری کنیم.
جناب آقای دکتر منطقی بعنوان سخنران دوم بیان فرمودند: هرچه جلوتر رویم باید علوم و فناوریهای جدید که به طور مستمر دنبال میشود، بیشتر مورد توجه باشد، و اگر در هر حوزهای ۱۲ تا ۱۸ ساعت کار کنید قطعا به جدیدترین دانش آن زمینه دست خواهیم یافت. وی همچنین بیان کرد: سعی داریم در حوزه هوشمندسازی تلاش جدی کنیم و علاوه بر فضا در حوزه نجوم هم برنامه جدیدی داریم و قرار است سرفصلهای جدیدی هم در این حوزه داشته باشیم. دنیا در حال تغییر و تحولات جدید است و اگر از دوره دبیرستان آموزشهای لازم را شروع کنیم، موثر خواهد بود.
وی ادامه داد: افرادی که اکنون دانش آموز دبیرستانی هستند و اگر بخواهند دانشمند برجسته شوند باید آموزشهای لازم را تا حد عالی دنبال کنند بنابراین باید علوم و فناوریهای جدید را به آنها بیاموزیم.
دکتر منطقی اظهار کرد: وقتی در بخش حمل و نقل و خودرو وارد شدیم و شاهد آن بودیم در موضوع رباتیک توجهی چندانی وجود نداشت اما این علم را در حوزه خودرو پیاده سازی کردیم و اکنون خودروسازی با وجود برخی کمبودها در فرایندهای رباتیک رشد کرده است و حتی میتوانیم از وضعیت فعلی هم جلوتر رویم و اثر گذار باشیم؛ خوشحالم که توانستیم این هدف را پیش ببریم.
آقای مهندس احمد دالکی پدر نجوم آماتور ایران بعنوان سخنران سوم اظهار کردند: ایشان به رصد خانه مراغه در کشور بیان کرد: امروزه وقتی از ناسا یاد میکنیم، صحبت از امکاناتی میشود که در حد اقتضائات زمانی سالها پیش در مراغه بوده است، نجوم ایران فاقد امکانات لازم است
وی ادامه داد: رصدخانه مراغه پس از چهار تا پنج دهه کار از بین رفت این اتفاق صرفا مختص ایران نیست و در مناطق دیگر دنیا نیز چنین اتفاقاتی وجود داشته است؛ به طور کلی زمانی کهر رصد برای ما مهم بوده اما از آن زمان تاکنون قوس نزولی داریم و نجوم ایران فاقد امکانات لازم است.
دالکی با اشاره به اینکه نه تنها ما بلکه کشورهای اسلامی در حوزه نجوم امکانات و پژوهشهای قابل توجه ندارند، گفت: امکانات رصدخانههای ایرانی مربوط به ۶۰ سال پیش است و نمیتواند کار علمی بزرگ کند.
پدر علوم نجوم با بیان اینکه اکنون نجوم آماتوری رونق دارد، گفت: وضعیت نجوم آماتوری خوب است، البته اکنون آینه ۲-۳ متری خریدهاند، اما تا این آینه به رصدخانه تبدیل شود، راه طولانی در پیش داریم.
وی با اشاره به اینکه به رونق نجوم امید کمی دارم، تصریح کرد: حدود ۶۰۰-۷۰۰ دانشجو داریم که در حوزه فضا تحصیل میکنند و باید این افراد انگیزه لازم را داشته باشند تا این علم رونق پیدا کند.
دالکی اظهار کرد: سفرهای بسیاری برای آشنایی بیشتر با حوزه نجوم داشتم و علاقهمند هستم اطلاعات خود را در این زمینه در اختیار مجموعه دانش آموزی تازه تاسیس قرار دهم.
آقای دکتر عبدالرسول عمادی سرپرست معاونت آموزش متوسطه وزارت آموزش با اشاره به اینکه ۷۰۰پژوهش سرا در کشور وجود دارد که به رشد و توسعه ادارات کل آموزش و پرورش کمک میکند؛ اظهار کرد: فضا برای بشر همیشه دارای جاذبه بوده است. پژوهش سرای فضایی برای دانشآموزان حائز اهمیت است، در پژوهش سراهای دانشآموزی و حتی مدارس تلسکوپهای برای رصد اجرام آسمانی داریم و این نشان از جریان و هیجان قابل توجه در دانش آموزان برای توجه به نجوم است و ما در این زمینه پشت سر دانش آموزان هستیم. ایشان اظهار کردند: این آزمایشگاه اولین آزمایشگاه فضایی مدارس است که با ظرفیت 12 دانشآموز و همکاری ستاد توسعه فناوریهای فضایی و حمل و نقل پیشرفته با هدف ترویج فرهنگ علوم و فناوری فضایی در کشور راهاندازی شده است. و خروجی فعالیت پژوهشسرا، تحکیم یادگیری دانشآموزان است در واقع این پژوهشسرا کمک میکند دانشآموزان خود را در این علم بسازند. به طور کلی باید در باره آزمایشگاه دانشآموزی بگویم که هدف از طراحی آزمایش شبیهساز، محفظه خلاء، آشنا نمودن دانشآموزان در ردههای مختلف تحصیلی با مفاهیم پایهای خلاء و چگونگی تاثیرگذاری آن در کمیت اصلی فیزیکی مثل نور،حرارت، صدا و غیره است.
یکی از محورهای اصلی فعالیت این آزمایشگاه برنامهریزی و فعالیت مستمر برای توسعه و تقویت علوم و تکنولوژی فضایی در بین دانشآموزان است به طوری که تدوین و اجرای دورههای آموزشی کوتاه مدت در مقاطع مختلف تحصیلی، طراحی و ساخت تجهیزات با هدف آموزش مفاهیم و اصول علمی مهندسی فضایی به دانشآموزان از جمله فعالیتهای آزمایشگاه است.
همچنین حاصل تجربیات فعالیت این آزمایشگاهها مجموعهای از استندهای آزمایشگاهی، دستورالعملهای انجام آزمایشها، نرمافرازها و سرفصلهای آموزشی است که به منظور آموزش مفاهیم، پایه علوم و فناوریهای فضایی به دانشآموزان و نوجوانان در مدارس و پژوهش سراها در قالب فضای آموزشی مدارس طراحی تولید و تدوین شده است.
هوافضا یک علم مهندسی است و با رشته نجوم تفاوت دارد. مهندسان هوافضا طراحی و ساخت و کنترل پروژههای هوافضایی را بر عهده دارد. در آزمایشگاه فضایی مدارس ساختار، کاربرد و چگونگی عملکرد سامانههای فضای مورد بررسی قرار میگیرد. این در حالی است که ماهواره یا قمر مصنوعی سامانه فضایی است که با توجه به هدف مورد نظر توسط حامل فضایی در مداری مشخص قرار میگیرد و حول زمین یا سیارات دیگر حرکت میکند. در واقع مزایای ماهواره سبب شده تا به عنوان مناسبترین بستر ارتباطی در نقاط خاص یا دور افتاده که دسترسی به بسترهای زمینی، سخت یا غیرممکن است تبدیل شود.
دکتر عمادی درباره تجهیز و راهاندازی اولین آزمایشگاه دانشآموزی علوم فضایی در پژوهش سرای امیرکبیر افزود: این آزمایشگاه دانشآموزی با بازنگر طراحی و ساخت شبیهسازهای آزمایشگاهی شناسایی، تعمیر و آماده سازی محل، طراحی چیدمان و نمایی بصری، تدوین جزوات آموزشی و دستورالعمل آزمایشی، آموزش مدرسین و برگزاری دورههای آموزشی مدارس و نصب تجهیزات و راهاندازی در محل آزمایشگاه برای استفاده تمامی دانشآموزان آماده شده است.
خانم دکتر پانته آ دری رئیس اداره آموزش متوسطه آموزش و پرورش تهران اظهار کرد: افتتاح این آزمایشگاه باعث شده است تا محتوای آموزشی به شکل عملیاتی دنبال شود و دانش آموزان بتوانند علاقهمندی و استعدادهای خود را بشناسند تا در انتخاب شغل آینده خود آگاه باشند.
وی افزود: راه اندازی آزمایشگاه فضایی مدارس فرصت مغتنمی را فراهم میکند تا به حمل و نقل جدید فکر کند و البته این پژوهسرا در حوزه علوم دریایی نیز فعالیت دارد.
طبق هماهنگیهای بعمل آمده پوشش خبری در این رویداد حضور یافتند: واحد مرکزی خبر، خبرگزاری فارس، باشگاه خبرنگاران جوان، پایگاه تحلیلی خبری افق و دوربین 7 شبکه خبر و شبکه 5 حضور یافتند:
در این مراسم که هم چنین از انجمن نجوم ایران جهت اجرای برنامه های ترویجی دعوت بعمل آمد، رصدخانه سیار تارا و پلانتاریوم بادی در محل حضور داشتند: ماشین تارا یک سکانس 12 نفره از رصد خورشید انجام داد و آسمان نمای بادی یک سکانس 25 نفره از صورتهای فلکی و موقعیت مشتری و زحل را در فضا نشان داد.