فضایی، حمل و نقل پیشرفته

آژانس فضایی اروپا در ۱۹ اکتبر (۲۸ مهر ۹۵) ماهواره ای را در مدار مریخ قرار داد تا جو مریخ را مورد بررسی قرار دهد و سپس با تغییر مدار به یک ایستگاه انتقال اطلاعات برای روبات های مریخ نورد آینده آمریکایی و اروپایی تبدیل شود.

محموله این ماهواره، با نام شیاپارلی^۱ که در ۱۶ اکتبر (۲۵ مهر ۹۵) از آن جدا شده بود، سه روز بعد وارد جو مریخ شد و با این که سپر گرمایی آن طبق برنامه عمل کرد ولی چتر آن پیش از موعد باز شده و ارتباط آن با مرکز کنترل قطع شد. تا روز ۲۰ اکتبر (۲۹ مهر ۹۵) مشخص نبود که پس از این مرحله چه اتفاقی افتاده چرا که هیچ اطلاعاتی دریافت نشده بود. اکنون تمرکز تحقیقات روی احتمال بروز اشتباه در خواندن داده ها توسط نرم افزار کنترل کننده چتر است که باید بر مبنای زمان، موقعیت و سرعت عمل می کرد.

محموله به مدت ۵۰ ثانیه در سقوط آزاد بوده و راکت های آن بعد از خارج شدن چتر به مدت ۳-۴ ثانیه فعال بوده اند. البته این زمان بسیار کوتاه تر از زمان برنامه ریزی شده و در ارتفاع و سرعتی بالاتر از حد مورد نظر بوده است. اندریا آکومازو، مدیر ماموریت های سیاره ای سازمان فضایی اروپا، گفت: «خروج چتر غیر منتظره بود و ما هنوز نمی توانیم بگوییم که کامپیوتر محموله بر چه مبنایی این دستور را صادر کرد.»

برای مشاهده تصویر در ابعاد واقعی روی آن کلیک کنید.

پس از آن که اطلاعات دیگری درباره وضعیت این محموله از سوی مدارگرد اروپایی یا مدارگرد اکتشافی ناسا^۲ دریافت نشد احتمال سقوط و برخورد بررسی شد. مسئولین سازمان فضایی اروپا اعلام کردند کل اطلاعات دریافتی که بالغ بر ۶۰۰ مگابایت می شود برای یافتن پاسخ سوالات باقیمانده کافیست. ولی این کار بین چند روز تا چند هفته به طول خواهد انجامید. از روز ۲۰ اکتبر مسئولین سازمان فضایی اروپا سعی دارند دولت های کشورهای خود را قانع کنند که میزان نتایج به دست آمده از این ماموریت، از شکست آن پررنگ تر بوده.

این مدارگرد و محموله، یکی از دو ماموریت Exomars سازمان فضایی اروپا است که هردوی این ماموریت ها با همکاری روسیه انجام می شوند. آژانس فضایی روسیه عملیات پرتاب ماموریت ۲۰۱۶ را بر عهده داشت و برای ماموریت بعدی در سال ۲۰۲۰، هم مسئولیت پرتاب و هم محموله فرود را بر عهده خواهد داشت.

به گفته مدیرکل سازمان فضایی اروپا، آقای ورنر، در این ماموریت، مدارگرد، ۸۰٪ از کل ماموریت را تشکیل می داد که موفقیتی ۱۰۰ درصدی داشت و محموله هم در هنگام فرود، اطلاعاتی را مخابره کرد که بسته به میزان این اطلاعات باید موفقیتی ۸۰ درصدی برای آن قائل شد. پس کل ماموریت در مجموع ۹۶٪ موفقیت آمیز بوده است.

در روز ۲۱ اکتبر (۳۰ مهر ۹۵) تصاویری از مدارگرد اکتشافی ناسا منتشر شد که نشان می دهد احتمالا محموله مدارگرد اروپایی روی سطح سیاره مریخ سقوط کرده است. در این تصاویر دو تغییر در سطح مریخ (نسبت به تصاویر ۵ ماه پیش) مشاهده می شود. یکی از این دو تفاوت، که به شکل نقطه سفیدرنگی دیده می شود احتمالا چتر محموله شیاپارلی است. نقطه دوم که تیره و بزرگتر است (در اندازه ۱۵ تا ۴۰ متر) شاید محل برخورد خود محموله با سطح مریخ باشد.

به گفته سازمان فضایی اروپا، شیاپارلی از ارتفاع ۲ تا ۴ کیلومتری سقوط کرده و با سرعتی بیش از ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت به سطح مریخ برخورد کرده است. دلیل سقوط، از کار افتادن تراسترها (پیشران ها) تنها چند ثانیه پس از روشن شدن بوده. البته این احتمال هم وجود دارد که محموله هنگام فرود، منفجر شده باشد، چرا که هنگام برخورد سوخت تراسترها مصرف نشده بوده.

به گفته سازمان فضایی اروپا، مهندسین هنوز در حال بررسی علت این حادثه و مطالعه داده های دریافت شده از محموله در آخرین لحظات می باشند. ناسا نیز قصد دارد در هفته آینده عکس هایی با کیفیت بالاتر از این منطقه بگیرد.

۱. Schiaparelli
۲. Mars Reconnaissance Orbiter - MRO

انتهای پیام / ۱۶۴