ماهواره‌‌ها از بهبود لایه ازون خبر می‌دهند
به گزارش ساینس دیلی، اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهد کاهش سطح گاز کلر ناشی از ممنوعیت استفاده از مواد شیمیایی انسان‌ساز دارای این گاز به نام کلروفلوئوروکربن یا سی .اف. سی ها به کاهش ۲۰ درصدی تخریب لایه ازون در زمستان قطب جنوب نسبت به سال ۲۰۰۵ منجر شده است؛ اولین سالی که اندازه‌گیری گاز کلر و سنجش وضعیت لایه ازون در زمستان قطب جنوب توسط ماهواره علمی پژوهشی آئورا اداره کل ملی هوانوردی و فضا (ناسا) آغاز شد.
سوزان استراهان (Susan Strahan)، محقق ارشد این گزارش و یکی از دانشمندان مرکز فضایی گودارد ناسا در مریلند آمریکا گفت: «سطح گازهای کلر ناشی از کلروفلوئوروکربن در حفره لایه ازون به وضوح کاهش‌یافته و تخریب لایه به این دلیل کمتر شده است.»
گازهای کلروفلوئوروکربن ازجمله ترکیبات شیمیایی با عمر دراز هستند که درنهایت به لایه استراتوسفر جو می‌رسند و در این لایه تشعشعات مافوق بنفش خورشید ترکیب آن‌ها را جدا و اتم‌های کلر را آزاد می‌کند که مولکول‌های لایه ازون را تخریب می‌کنند. این گاز به‌عنوان گاز یخچال یا در تهویه‌ها و چرخه‌های انتقال حرارت استفاده می‌شوند.
لایه استراتوسفر ازون با جذب اشعه مخرب مافوق بنفش خورشید زندگی روی زمین را ممکن می‌کند. این اشعه موجب سرطان پوست و آب‌مروارید شده، سیستم ایمنی بدن را سرکوب کرده وزندگی گیاهی را از بین می‌برد.
دو سال بعد از کشف حفره لایه ازون در منطقه قطب جنوب در سال ۱۹۸۵، پروتکل مونترال به امضای کشورها رسید که به‌موجب آن ترکیبات شیمیایی مخرب برای ازون باید بر اساس قواعدی استفاده شوند. مفاد الحاقی به این پروتکل به‌طورکلی تولید گازهای کلروفلوئوروکربن را ممنوع و متوقف کرد.
مطالعات پیشین از تحلیل‌های آماری تغییرات در اندازه حفره ازون برای نشان دادن‌ترمیم این حفره استفاده می‌کرد، اما مطالعه مزبور اولین مطالعه‌ای است که از اندازه‌گیری ترکیبات شیمیایی داخل حفره ازون برای اثبات این موضوع استفاده کرده است که نه‌تنها حفره ازون در حال کاهش بوده؛ بلکه دلیل این امر کاهش گازهای کلروفلوئوروکربن در ازون است.
استراهان می‌گوید: «تغییرات در سطوح ازون بالای قطب جنوب از ابتدا تا انتهای زمستان نیمکره شمالی طی سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ با رایانه اندازه‌گیری و ثبت‌شده است. در این زمان دمای هوا در قطب جنوب بسیار پایین است و به همین دلیل تخریب ازون نه به تشعشعات خورشید بلکه به میزان کلر موجود بستگی دارد.»
وی ادامه داد: «این امر به ما اطمینان می‌بخشد که کاهش درروند تخریب ازون به دلیل کاهش سطح گاز کلر ناشی از مصرف سی .اف. سی ها است. اما هنوز شاهد کاهش روشنی در حجم حفره لایه ازون نیستیم زیرا این امر تحت کنترل دما بعد از پاییز است که هرسال تغییر می‌کند.»
آن داگلاس (Anne Douglass) دانشمند جو شناس در ایستگاه فضایی گودار و یکی از نویسندگان این مطالعه نیز گفت: «حفره لایه ازون در منطقه قطب جنوب در آینده باید هم‌زمان با خروج گازهای سی. اف. سی از جو بیشتر به‌تدریج ترمیم شود، اما ترمیم کامل دهه‌ها طول می‌کشد.»
وی افزود: «گازهای سی. اف. سی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ سال عمر دارند بنابراین مدت زیادی در جو باقی می‌مانند و انتظار نداریم زودتر از سال ۲۰۶۰ تا ۲۰۸۰ این حفره ترمیم شود و حتی در آن زمان نیز کاملاً بهبود نخواهد یافت.»
