فضایی، حمل و نقل پیشرفته

کاروان علم و فناوری که مدتی‌است مجال هم‌رکابی‌اش را در سفر به استان‌های ایران عزیزمان یافته‌ام، مدتی است به قصد دیدار با اقالیم و شهرهای ایران عزیز آغاز شده است. دیدارهایی که لعابشان از جنس فن‌آوری و خلاقیت دانشگاهیان و دانش‌بنیان‌هاست.

طرح نویی که به پرچم‌داری دانشگاه‌ها در افتاده و باب سخن تازه‌ای را با سرمطلع نوآوری و فناوری گشوده است. این طرح نو مجالی داد تا ارزش‌های کم‌تر دیده‌شده‌ای که کنارمان بودند و نمی دیدیمشان را بهتر ببینیم و درک کنیم. دارایی‌هایی از جنس جوانان خودمان که مصداق بارز «آب در کوزه و ما گرد جهان می گردیم» بودند. جوانانی که نو بودن رایحه شان است و نوآوری، خصیصه‌ ذاتی‌شان. باب این سخن به مدد الهی امروز به گفتمانی بدل شده که ساده انگاشته نمی‌شود و خود را به سطوح گوناگون جامعه تعمیم داده است.

این طرح نو، بر دارایی‌های چندهزارساله اقلیم‌های گوناگون کشور افزود و استارتاپ‌ها، گلی بر فرش هزار رنگ و نقش این کشور شدند. بی‌مناسبت ندیدم حال که سال، جای خود را به روز نو می‌دهد و روزی از نو می‌شود، گوشه ای از این گلستان علم و فناوری کشور را به رخ بکشم. گلستانی فراخ و سرسبز که به مذاق همگان خوش آمده و سالها است با رایحه خوش خود دماغ ایرانیان را می نوازد.

روزهایی که از پی هم می‌آیند و نقشی به یادگار بر صفحه این گلزار نقش می بندد و می‌گذرد. در این روزهایی که آمدند و رفتند، دارایی‌های دانش بنیانی این اقلیم به 4 هزار و 787 عدد رسید که خود گویای تلاش مجدانه بازیگران این عرصه پرمشقت است. سالی که روزهای خود را با نفس گرم 631 شرکت خلاق، 49 شتاب‌دهنده فناوری و 118 مرکز نوآوری به پایان می‌برد. روزهایی که دویده‌اند تا سالی را پربارتر از سال گذشته به پایان برسانند.

چرخش مداوم چرخ نوآوری

یکی از این نگاره‌ها قلب پایتخت ایرانمان را نشانه رفته است. آن هم در کارخانه‌ای تک‌افتاده و متروکه بطن تهران. که حالا به خط تولید نوآوری در کشور بدل شده و هر روز میزبان 1500 دانش‌آموخته خلاق دانشگاهی است. هم‌جوار دانشگاه‌های برجسته و صنعتی قرار گرفته و ملجأ و مرجعی شده است برای امتداد ریل تولید نوآوری‌های دانشگاه. دانش‌آموختگان جوان از دانشگاه به این کارخانه‌ها و مراکز رهنمون می‌شوند و غایت‌شان می‌شود خلق. از ایده گرفته تا ارزش. سهم 90هزار میلیارد تومانی این کسب و کارها از اقتصاد کشور، بر این حقیقت صحه می‌گذارد.

این اقیلم خوش آب و رنگ مامن زیست‌بوم فناوری و نوآوری شده است. زیست بومی که با تلاش جوانانش هر هفته‌اش را با جوانانی از هزار گوشه خطه‌اش به پایان می‌رساند. هفته هایی پرشور و آغشته به رایحه خوش سفرهای استانی.

سفرهایی که دورتادور ایرانمان را دور زد و در نهایت در ایستگاه مشهد، شهر خوبان خوب، سال را به پایان رساند. سفری که پرونده سفرهای استانی 98 را بست تا در سال آینده با کوله‌باری پربارتر، از نو آغاز کند. سالی که توام بود با اخبار ناگواری که کاممان را تلخ کرد. تلخ کامی‌هایی از جنس رفتن سردار شهید قاسم سلیمانی. مردی از جنس دفاع از ناموس و جان مردم ایران که تکمله‌ای بر تلاش‌های این روزهای کاروان علم و فناوری کشور بود.

نفس‌های آخر سال را هم با تنگی نفس ویروسی منحوس به نام و عنوان کرونا کشیدیم؛ اما از پا نیفتادیم. همین دردهای پیاپی است که بر جانمان می نشیند اما مصمم‌ترمان می کند به ادامه راه. این تلخی‌ها گواه راه ما شد تا محکم‌تر قدم برداریم و در این روزهای سخت و دشوار با رنجی که می کشیم نمیریم و قوی‌تر شویم. تحریم‌هایی که شدند فرصتی برای توانمندتر شدنمان در خلق ایده‌هایی نو.

ایستاده‌ایم

سفره نوآوری و فناوری ایرانمان هر روز گسترده‌تر می‌شود. سفره‌ای از شمال تا جنوب کشور که همه جوانان به نشستن سر این سفره بی ادعا دعوتند. جوانانی که با خلاقیت‌های فکری خود سرزمین آبا و اجدادیمان را شکوفاتر کرده‌اند. این سفره پهن شده بنای جمع شدن نخواهد داشت.

و ما. ما هم بنای نشستن و واگویه کردن دردهای درمانپذیر ایران را نداریم. ما بنا داریم با گرم نگه داشتن تنور این زیست‌بوم هزار رنگ فرحت‌زا، ایران را جوان کنیم و بسازیم. روحی ایرانی در آن بدمیم و این سرزمین را خاستگاه همه ایرانیان رفته و نرفته از این خطه کنیم. ایران را می‌سازیم و نگه می‌داریم. راهی که خستگی دارد اما وازدگی نه. همه هستیم. همه می مانیم و همه می بالیم به ایرانمان.

روز از نو شده است و روزی مان از نو. بی ربط نیست بگوییم نوآوری روزی مان را هم نوآورانه کرده است و باریکه‌ی رود جاری این قوت غالب، رودخانه‌ای خروشان شود پر از صید، خیر و برکت. روزهایی از پس امروز می‌آیند که نویدی خوش با خود دارند. نوید ایرانی نوآور و پرصلابت که قرار است نسل آینده را سرآمد دنیای علم و فناوری کند. این کاروان علم و فناوری که راهی سخت اما درست را در پیش گرفته به زودی به سرمنزل مقصود می رسد و می‌توانیم این پرچم را در قله علم و فناوری دنیا برافرازیم.

رییس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری*

پایان پیام/