کشف سیارهای که شبها روی آن آهن مذاب میبارد!
این کشف بهلطف رصد ۶۰ روزه این سیاره از طریق تلسکوپ عظیم رصدخانه جنوبی اروپا (European Southern Observatory) در شیلی انجام شد. اخترشناسان با کمک دادههای طیفنگار اچل (Echelle) از سیارههای فراخورشیدی خاکی و همچنین اطلاعات بهدست آمده از طیفسنج اسپرسو (Espresso) که روی تلسکوپ بسیار عظیم رصدخانه شیلی نصب شده، به مطالعه جذب نور ساطعشده از این سیاره پرداختند و با پدیده باران فلزی بسیار داغی در سطح آن روبرو شدند. گفتنی است سیاره فراخورشیدی به سیارهای اطلاق میشود که خارج از منظومه شمسی قرار دارد و به دور یک ستاره (غیر از خورشید) در حال گردش است.
WASP-76b سیارهای با قفل کشندی (Tidal locking) است؛ بدین معنا که درست مانند قمر زمین تنها یک وجه خود را به ستاره مادرش یعنی WASP-76 نشان میدهد. آن وجهی نیز که به سمت ستاره قرار دارد در معرض تشعشعات کیهانی قرار میگیرد که باعث شده دمای آن به ۲۱۰۰ درجه سانتیگراد برسد؛ دمایی که فلزاتی نظیر آهن را تبخیر میکند. همچنین بادهای شدیدی که در این سیاره میوزند، طی شبها بخارهای آهن را به سمت دیگر آن میبرند؛ یعنی جایی که دما به ۱۴۸۲ درجه سانتیگراد کاهش یافته و آهن در آن به حالت مایع در میآید.
تیم محققان با کمک اسپرسو موفق شدند آهن را در جایی که روز به شب تبدیل میشود (خطی موسوم به ترمیناتور) شناسایی کنند. بااینحال، وقتی این حالت عکس میشود یعنی جایی که شب به روز بدل میگردد امکان شناسایی همان سیگنالها برای دانشمندان وجود ندارد، اما زمانی که بخار آهن به سمت دیگر سیاره میرود، متراکم شده و بهشکل مایع روی سطح WASP-76b میبارد. دیوید ارنریچ (David Ehrenreich)، اخترشناس دانشگاه ژنو (University of Geneva) سوئیس، دراینباره عنوان میکند: «میتوانیم بگوییم این سیارهای است که غروبها بارانی میشود با این تفاوت که بهجای آب روی آن آهن میبارد!»
این نخستین رصد اسپرسو بود؛ ابزاری که برای شناسایی سیارههای فراخورشیدی طراحی شده است. بعد از این کشف، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که اسپرسو میتواند کارهای بیشتری انجام دهد و استفاده از توان آن در کنار تلسکوپ قدرتمند رصدخانه شیلی، مطالعه در مورد جو این نوع سیارهها را سادهتر میکند./اسپاش
پایان پیام/